اسلام آباد – 12 آگسٽ (اي پي پي) وزيراعظم عمران ??ان چيو آهي ته پاڪستان ??فغانستان ۾ ڪنهن مخصوص گروپ جي حمايت نه ڪري رهيو آهي، موجوده حالتن ۾ افغانستان ۾ سياسي مفاهمت مشڪل نظر اچي رهي آهي، افغانستان ۾ جيڪا به حڪومت ٺهندي پاڪستان ??ن سان گڏجي ڪم ڪندو، افغانستان ۾ امڪاني ڊگهي خانه جنگي جي صورت ۾ افغانستان کانپوءِ ٻيو سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ ملڪ پاڪستان هوندو، واضح ڪري ڇڏيو آهي ته پاڪستان فوجي اڏن جي اجازت نه ڏيندو، نٿا چاهيون ته اسان ??ي سرزمين افغانستان ۾ حملن جي لاءِ استعمال ٿئي، افغان ??ڪومت هر طرح جي حڪومتي ۽ انتظامي خراب??ن جو الزام پاڪستان ??ي لڳائي رهي آهي، آمريڪا جي ڪوشش رهي آهي ته طالبان ۽ افغان ??ڪومت ڪنهن معاهدي تي پهچي وڃن، وزيراعظم اهڙن خيالن جو اظهار غير ملڪي ميڊيا جي نمائندن سان ڳالهائيندي ڪيو. افغانستان ??ي صورتحال جي باري ۾ هڪ سوال جي جواب ۾ وزيراعظم عمران ??ان چيو ته اسان کي اميد هئي ته افغانستان ??و مسئلي جو ڪو سياسي حل نڪري ايندو پر هن وقت اهڙو مشڪل نظر اچي رهيو آهي، اهو مشڪل ان لاءِ آهي ته ڇو ته طالبان ??نڪار ڪري رهيا آهن، طالبان ??ي سينئر قيادت پاڪستان ??ئي هئي ۽ اسان کين پرچائڻ جي ڪوشش ڪئي ته ڪنهن سياسي حل طرف اڳتي وڌن. هن چيو ته سياسي حل ئي افغانستان کي انتشار طرف وڃڻ کان ر??ڪي سگهي ٿو، بدقسمتي سان ??ڏهن طالبان هتي آيا هنن اشرف غني سان ڳالهين کان ??نڪار ڪري ڇڏيو، انهن جي شرط اها آهي ته جيستائين اشرف غني اقتدار ۾ آهي هو افغان ??ڪومت سان ڳالهيون نه ڪندا، وزيراعظم چيو ته 2019ع ۾ جڏهن پاڪستان ??البان کي آمريڪا سان ڳالهين تي راضي ڪيو هو ته مون تجويز پيش ڪئي هئي ته چونڊن کان ??ڳ اتي هڪ عبوري حڪومت هجڻ گهربي هئي ته جيئن چونڊن ۾ سڀئي ڌريون شامل ٿين، افغان ??ڪومت عبوري حڪومت جي خيال کي تنقيد جو نشانو بڻايو، هنن چونڊون ڪرايون ۽ صدر اشرف غني چونڊجي ويو، هن چيو ته جڏهن اشرف غني صدر چونڊجي ويو ۽ طالبان ??ن عمل ۾ شريڪ ن?? ٿيا، اشرف غني ضد ڪيو ته طالبان ??اڻس ڳالهيون ڪن ۽ طالبان نه کيس ۽ نه ئي چونڊن کي تسليم ڪيو، طالبان ??فغان ??ڪومت سان ڳالهين کان ??نڪار ڪري ڇڏيو ۽ اهڙي طرح ان مسئلي جنم ورتو ۽ اهو مسئلو هاڻي به جيئن جو تئين موجود آهي، وزيراعظم چيو ته افغان ??ڪومت سمجهي ٿي ته اسان وٽ ڪا جادوئي طاقت آهي ته اسان ??يئن چاهينداسين ان ??ي طالبان کي راضي ڪري وٺنداسين، جڏهن آمريڪين پنهنجا فوجي واپس موڪلڻ شروع ڪيا ۽ خاص ڪري جڏهن هنن نڪرڻ جي تاريخ جو اعلان ڪيو ته ان کانپوءِ طالبان ??ي اسان ??و اثر رسوخ انتهائي گهٽ ٿي ويو ڇو ته طالبان ??مجهيو ته هنن جنگ کٽي ورتي آهي، هن چيو ته اسان ??مجهون ٿا ته افغانستان ۾ امڪاني ڊگهي خانه جنگي جي صورت ۾ افغانستان کانپوءِ ٻيو سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ ملڪ پاڪستان هوندو. اسان ??ڀ کان وڌيڪ متاثر ٿينداسين، پهريون سبب اهو آهي ته افغانستان کان وڌيڪ پختون پاڪستان ۾ آهن، طالبان ??نيادي طور تي پختونن جي تحريڪ آهي ۽ ان ??ا اثر پاڪستاني علائقن ۾ ايندا. 2003ع ۽ 2004ع کانپوءِ ائين ٿي چڪو آهي اسان پنهنجي پختون علائقن ۾ افغانستان ??ي صورتحال جي نتيجي ۾ رد عمل آيو ۽ پاڪستان کي 70 هزار جان??ن جو نقصان کڻڻو پيو ڇو ته اسان ??مريڪا جي حمايت ڪئي هئي. هن چيو ته ان ڳالهه جو امڪان ??هي ته اسان ??ي پختون علائقن ۾ وري مسئلا پيدا ٿيندا، ستر هزار جانين ۽ معيشت کي 100 ارب ڊالر کان وڌيڪ جي نقصان ??ان گڏوگڏ اسان ??ي قبائلي علائقن مان 30 لک ماڻهن کي پنهنجي گهرن کي ڇڏڻو پيو، اها پهرين پريشاني آهي، ٻي پريشاني پناهگيرن جي آهي، اسان وٽ هتي پهرين ئي 30 لک رجسٽرڊ افغان پناهگير موجود آهن، اسان ??ي معيشت درست رخ ۾ گامزن آهي ۽ اسان ??يئن هرگز نه چاهينداسين ته وڌيڪ پناهگير پاڪستان ??چن ۽ ٽئين ڳالهه اها آهي ته اسان ??فغانستان ??ي رستي وچ ايشيا سان ??ابطن جا عظيم منصوبا ٺاهيا آهن، وزيراعظم چيو ته ازبڪستان کان ??فغانستان ۾ مزار شريف جي رستي پاڪستان ر??لوي لائن منصوبي جي سلسلي ۾ تازو ئي تاشقند ويو هو جيڪو ان پوري خطي کي پاڻ ۾ ملائيندو، افغانستان ۾ خانه جنگي جي صورت ۾ وچ ايشيا سان ??ابطن تي ٻڌل اسان ??ي معاشي ايجنڊا پوئتي هلي ويندي. هن چيو ته پاڪستان ??فغان ??وام پاران نامزد يا چونڊيل ڪنهن به حڪومت سان گڏ ڪم ڪرڻ لاءِ تيار آهي، افعان ??وام جنهن حڪومت کي به پنهنجو نمائندو سمجهندي پاڪستان ??ن سان گڏجي ڪم ڪرڻ لاءِ تيار آهي، افغانستان ??ي طالبان ??ي ڪنٽرول جي حوالي سان هڪ سوال جي جواب ۾ وزيراعظم چيو ته طالبان ??ي ڪنٽرول جو دارومدار ان ??ي نوعيت تي آهي، جيڪڏهن طالبان ??ي ڪنٽرول ۾ سڀئي ڌريون شامل هجن ته اهو افغانستان ??ي لاءِ بهترين آپشن آهي، جيڪڏهن اها سڀني جي نمائنده حڪومت آهي پر جيڪڏهن اها ڪنهن هڪ ڌر جي حڪومت آهي ۽ سڄي افغانستان ۾ جنگ ٿي رهي هجي ته اسان ??مجهون ٿا ته جيڪڏهن طالبان فوجي قبضي جي نتيجي ۾ پنهنجي حڪومت قائم ڪري وٺن ٿا ته ان مان مراد ڊگهي خانه جنگي آهي. هڪ ٻي سوال جي جواب ۾ هن چيو ته ڇا هن وقت پهرين ترجيح افغانستان ۾ جنگ بندي هجڻ گهرجي ڇو ته شهري متاثر ٿي رهيا آهن، اها صورتحال وڌيڪ خراب ٿي ويندي جيڪڏهن جنگ جاري رهي ٿي ۽ وڏن شهرن ۾ پکڙجي وڃي ٿي، جنگ جو وڏن شهرن ۾ پکڙ??ڻ سان وڏي تعداد ۾ فوتگ??ن جو امڪان ??هي. وزيراعظم چيو ته هر قيمت تي جنگ بند ٿيڻ گهرجي ۽ دوحه ڳاله??ن جو پيش نظر به اهو ئي آهي، آئون ڪنهن فوجي حل جو حامي نه آهيان، هڪ سياستدان ??ي طور تي اهو سمجهان ٿو ته اسان کي سدائين سياسي حل ئي کي ڳولڻ گهرجي.
